Iniekcje stawowe u psów i kotów – zastosowanie, wskazania i skuteczność

Iniekcje dostawowe u psów i kotów to podanie preparatu bezpośrednio do jamy stawowej w celu ograniczenia stanu zapalnego i bólu oraz wsparcia funkcji stawu. W praktyce stosuje się je głównie przy chorobie zwyrodnieniowej stawów i dysplazji, po wcześniejszej diagnostyce oraz ocenie przeciwwskazań. Poniżej wyjaśniamy, kiedy rozważa się taką procedurę, jakie substancje wchodzą w grę, jak wygląda przygotowanie oraz z czym łączyć terapię, by wspierać komfort poruszania się zwierzęcia.

Przeczytaj również: Jakie materiały są najlepsze do budowy silosów do trocin?

Na czym polegają iniekcje dostawowe i kiedy się je rozważa

Iniekcje dostawowe polegają na precyzyjnym wstrzyknięciu leku do stawu objętego procesem zapalnym lub zwyrodnieniowym. Celem jest działanie miejscowe w miejscu problemu, z ograniczeniem obciążenia organizmu podawaniem ogólnym.

Przeczytaj również: Jak dbać o trawę z rolki, by długo zachowała swój estetyczny wygląd?

Wskazania obejmują przede wszystkim: osteoartrozę (chorobę zwyrodnieniową stawów), elementy dysplazji stawów (biodrowych, łokciowych), niektóre przypadki zapalenia więzadeł oraz przewlekły ból stawów niewystarczająco kontrolowany innymi metodami. Decyzję o formie terapii podejmuje lekarz weterynarii po badaniu i analizie dokumentacji.

Przeczytaj również: Czy traktory z GPS są przyszłością rolnictwa?

Jak działają leki podawane do stawu

Mechanizm opiera się na miejscowym ograniczaniu mediatorów zapalnych i modulacji bólu, a także na poprawie właściwości biomechanicznych środowiska stawowego. W efekcie dochodzi do zmniejszenia odczynu zapalnego, ochrony struktur stawu oraz poprawy ruchomości.

U części pacjentów obserwuje się poprawę sprężystości i nawilżenia chrząstki, co ma znaczenie dla poślizgu powierzchni stawowych. Czas utrzymywania się efektu bywa zmienny i zależy od diagnozy, rodzaju preparatu, stopnia zaawansowania zmian i obciążenia stawu.

Rodzaje substancji stosowanych w iniekcjach dostawowych

Dobór preparatu jest indywidualny i uwzględnia rozpoznanie, wiek, masę ciała, współistniejące choroby oraz stosowane leki. Najczęściej rozważane są:

• Kwas hialuronowy – ma za zadanie poprawić lepkość i sprężystość mazi stawowej, działa jak „smar” stawu i wspiera amortyzację.
• Glikokortykosteroidy (sterydy) – celem jest silna modulacja reakcji zapalnej; wskazane w określonych przypadkach, wymagają rozważenia przeciwwskazań.
• Przeciwciała monoklonalne – ukierunkowane na blokowanie mediatorów bólu i zapalenia; stosowane zgodnie z kwalifikacją pacjenta.
• PRP (osocze bogatopłytkowe) – autologiczny koncentrat płytek krwi zawierający czynniki wzrostu, który bywa wykorzystywany do wsparcia procesów naprawczych tkanek okołostawowych.
• Terapie z surowicy własnej (np. ORTHOKINE Vet, IRAP) – polegają na przygotowaniu preparatu z krwi zwierzęcia; celem jest działanie przeciwzapalne i wspierające regenerację tkanek okołostawowych.

Wybór formuły i protokołu podania zawsze pozostaje w gestii prowadzącego lekarza i opiera się na aktualnym stanie klinicznym pacjenta.

Diagnostyka i bezpieczeństwo: co trzeba sprawdzić przed zabiegiem

Przed kwalifikacją do iniekcji wykonuje się badanie kliniczne, analizę historii choroby oraz badania obrazowe (np. RTG, USG) w zależności od wskazań. W wielu przypadkach zalecane są także badania laboratoryjne krwi, a przy współistniejących chorobach – konsultacje internistyczne lub kardiologiczne.

Przeciwwskazaniami mogą być m.in. aktywne infekcje, ropne zapalenia w obrębie skóry nad stawem, uogólnione zakażenia, niektóre choroby układowe lub brak stabilności stawu wymagający najpierw postępowania chirurgicznego. Procedura powinna odbywać się w warunkach aseptycznych, z zachowaniem techniki minimalizującej ryzyko zakażenia.

Jak wygląda procedura i czego się spodziewać po podaniu

Iniekcję przeprowadza się po dezynfekcji pola zabiegowego, najczęściej przy użyciu igły dobranej do wielkości stawu. Zwierzę bywa premedykowane lub sedowane – zależnie od temperamentu, bólu i lokalizacji stawu. Po zabiegu często zaleca się krótkotrwałe ograniczenie aktywności oraz obserwację miejsca wkłucia.

Efekt terapeutyczny, jeśli się pojawia, może utrzymywać się przez różny czas – od kilku tygodni do kilku miesięcy, a schemat ewentualnych kolejnych podań planuje lekarz prowadzący. W pierwszych godzinach po procedurze możliwe jest przejściowe nasilenie dyskomfortu w obrębie stawu.

Łączenie iniekcji z innymi metodami leczenia choroby zwyrodnieniowej

W chorobach przewlekłych najlepsze rezultaty postępowania uzyskuje się poprzez łączenie kilku strategii. Iniekcje dostawowe można integrować z farmakoterapią ogólną, kontrolą masy ciała, modyfikacją aktywności, fizjoterapią i rehabilitacją (np. ćwiczenia propriocepcyjne, hydroterapia), a także z żywieniem wspierającym stawy.

Uzupełniająco rozważa się chondroprotektory oraz procedury biologiczne, takie jak osocze bogatopłytkowe (PRP), jeśli istnieją ku temu wskazania. Plan terapii powinien być indywidualny i korygowany w miarę postępów oraz reakcji zwierzęcia.

Praktyczne pytania opiekunów: dialog w gabinecie

Opiekun: Skąd mam wiedzieć, że to już moment na iniekcję do stawu?
Lekarz: Decydujemy na podstawie badania klinicznego, obrazowania i odpowiedzi na dotychczasowe leczenie. Gdy utrzymuje się ból lub sztywność, a są wskazania, rozważamy podanie miejscowe.

Opiekun: Czy każdy pies lub kot kwalifikuje się do takiego zabiegu?
Lekarz: Nie. Najpierw wykluczamy przeciwwskazania i oceniamy stabilność stawu. Ważna jest także kontrola chorób współistniejących.

Opiekun: Co mogę zrobić w domu, by wesprzeć efekt leczenia?
Lekarz: Utrzymujemy prawidłową masę ciała, wprowadzamy ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę, dbamy o odpowiednią powierzchnię do chodzenia, stopniujemy wysiłek i stosujemy zalecone suplementy.

Kiedy zgłosić się na konsultację i gdzie szukać informacji

Jeśli zwierzę kuleje, sztywnieje po odpoczynku, unika skakania lub ruch sprawia mu trudność, warto umówić wizytę u lekarza weterynarii w celu diagnostyki układu ruchu. Dalsze postępowanie, w tym ewentualne iniekcje, ustala się po rozpoznaniu.

Więcej o procedurze i kwalifikacji znajdziesz tutaj: iniekcje dostawowe u psów i kotów we Wrocławiu na Śródmieściu. Materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje badania klinicznego ani konsultacji specjalistycznej.